دکتر محسن عباسی

Dr Mohsen Abbasi

زیبایی صورت

حس زیبایی شناسی از جمله حس های مشترکی است که همه ما به شیوه های مختلف آن را درک و تجربه می کنیم اما با وجود مشترک بودن این حس در میان انسان ها، نظرها درباره تعریف و مصادیق "زیبایی" بسیار متنوع و متفاوت با یکدیگر است.
یکی از مهمترین ملاکهای زیبایی در افراد، زیبایی صورت می باشد. جوامع مختلف براي خود معيارهاي متفاوت و حتي متناقضي براي زيبايي دارند. مثلاَ در شمال اروپا فک پایین بزرگ نرمال و حتی زیبا شناخته می شود اما در نژاد ایرانی، فک بزرگ می تواند نازیبا تلقی شود یا در نژاد آفريقايي هر دو فك بيرون زده و جلو آمده است كه از نظر مردم بسياري از كشورها نازيباست اما در ميان خود آفريقايي ها زيبا و متناسب تلقي مي‌شود.
براي تعيين تناسب چهره بايد تمام اجزا آن از قبيل موها،پيشاني،ابروها و ... بررسي شوند كه فك بالا، پايين و دندان‌ها هم از جمله همين اجزا هستند. بعضي اوقات افراد فكر مي‌كنند اگر تغييري در فك‌شان داده شود چهره شان زيباتر مي‌شود درصورتي كه شايد اصلاَ فك‌ها مشكلي نداشته باشند و ناهنجاري مربوط به قسمت ديگري از صورت باشد. یک نکته مهم اینست که نسبتهای صورت باید در هماهنگی با نسبتهای بدن مثل قد و وزن باشد. به عنوام مثال، صورت یک فرد لاغر و قد بلند باید کشیده و استخوانی باشد و در صورتیکه در عمل جراحی صورت به این نکته دقت نشود و برای این فرد یک صورت کوتاه و گرد درست شود، بسیار نازیبا خواهد شد. در حالت نرمال باید فک بالا و پایین در نمای نیم رخ تقریبا" در یک خط قرار داشته و دندانهای بالا جلوتر از دندانهای پایین باشند. چانه باید کمی عقبتر از لب پایین قرار گیرد. ناهماهنگیهای فکین بسیار شایع بوده و غالب آنها مادر زادی می باشند. شایعترین این ناهماهنگی ها در نژاد ایرانی، جلو و بزرگ بودن فک پایین است که به راحتی با جراحی قابل اصلاح می باشد. بعضی از ناهماهنگی های فکین، مادرزادی نبوده و در سنین رشد روی می دهند مثل بیرون زدگی فک بالا در اثر مکیدن انگشت شصت در کودکان. ضربه به فك در دوران کودکی می تواند منجر به آسیب مرکز رشد فک پایین یعنی مفصل فک شده که در سنین بالاتر باعث کمبود رشد فک پایین می شود.

جراحی فک:

در گذشته عمل جراحی فک جزء جراحیهای سخت محسوب می شد اما امروزه، در صورتیکه به صورت اصولی، توسط پزشک متخصص و در مراکز جراحی پیشترفته انجام شود، جراحی مشکلی نبوده و عوارض آن حداقل می باشد.
- در فردی که مشکل ناهماهنگی فکین داشته باشد، قبل از جراحی باید بررسیها و آنالیزهای بسیار دقیقی صورت گیرد. بدین منظور نیاز به رادیوگرافیهای رخ و نیم رخ صورت، فوتوگرافیهای کامل صورت و داخل دهان و قالب های دندانی- فکی می باشد.
- پس از بررسی و آنالیز دقیق مدارک که گاه تا 1 الی 2 هفته به طول می انجامد، طرح درمان به بیمار گفته می شود که مثلا" باید یک فک و یا هر دو فک و یا چانه عمل شود. طبیعتا" بهترین جراح فک و صورت کسی است که ارزیابی بسیار دقیقی از وضعیت جسمی و روانی بیمارش قبل از جراحی انجام دهد.
- در مواردی ضروری است که بیمار قبل از جراحی فک، درمان ارتدنسی انجام دهد تا نتایج جراحی قابل قبول و دائمی باشد.
- در برخی بیماران عکل جراحی فک همزمان با عمل بینی و گونه انجام می شود.

زمان جراحی:

- در صورت شدید بودن مشکل، ممکن است جراحی در سن پایین انجام شود.
- در صورتیکه مشکل شدید نباشد، باید تا اتمام سن رشد صبر کرد. اتمام رشد در دختران حدود 16 تا 18 سالگی و در پسران 18 تا 20 سالگی می باشد.

روش جراحی:

- جراحی فک در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. زمان آن بسته به نوع عمل بین 1 تا 4 ساعت می باشد.
- نیازی به بستری از شب قبل از عمل نیست و بیمار صبع روز عمل بستری می شود. در غالب موارد بیمار 4 تا 8 ساعت بعد از عمل مرخص می شود.
- تمام برشها از داخل دهان انجام شده بنابراین هیج برش یا بخیه ای بر روی پوست صورت وجود ندارد.
- در روشهای جراحی جدید، فک بیمار پس از عمل با سیم بسته نمی شود. در برخی بیماران که لازم است فک بسته شود، این مدت 1 تا حدکتر 2 هفته خواهد بود. در این مدت بیمار می تواند به راحتی از مایعات مثل عصاره گوشت و سبزیجات و آبمیوه ها استفاده نماید.
- به علت تزریق داروهای مسکن و ضد التهاب قوی، درد پس از عمل جراحی فک متوسط بوده و شدید نمی باشد.

ريكاوري و طول درمان:

- در جراحیهای تک فک و یا چانه بیمار می تواند 2 تا 3 روز پس از جراحی به فعالیتهای معمول روزانه خود از جمله کار برگردد.
- در جراحیهای سنگین تر مثل هر دو فک، توصیه می شود بیمار تا یک هفته در منزل استراحت نماید و تا 1 ماه از انجام فعالیتهای بدنی سنگین اجتناب نماید.
- بیمار باید مراقب باشد تا 3 الی 4 ماه هیچ ضربه ای به فکش وارد نشود.

عوارض احتمالی :

- به‌طور کلی هر جراحی می تواند عارضه داشته باشد. اما عوارض جراحی فک چندان زیاد نیست. مهمترین عارضه در این جراحی ها اختلال در حس لب‌هاست که می تواند بعد از عمل جراحی پیش بیاید و معمولاَ ظرف چند هفته به‌تدریج برطرف می شوند.

در ادامه چند مورد از عملهای اصلاح روابط فکی آورده شده است: